Święta Jadwiga
Pochodząca z Bawarii św. Jadwiga Śląska (ur. między 1178 a1180 rokiem; zm. przed 14 października 1243 roku). Jedna z najpopularniejszych świętych w Polsce, zwłaszcza na Śląsku. Jej wielki kult jest również w Austrii, Czechach, Niemczech, na Węgrzech i Francji.
Znana jest jako popularyzatorka życia zakonnego, fundatorka klasztoru cysterek w Trzebnicy. Do końca życia oddana dziełom miłosierdzia. Czczona jako patronka Śląska i Polski, patronka małżeństw i rodzin chrześcijańskich, oraz patronka pojednania polsko-niemieckiego.
Jan Paweł II, odwiedzając w 1983 roku Wrocław, powiedział o niej, że jest w dziejach Polski i Europy postacią graniczną, która łączy ze sobą dwa narody: niemiecki i polski. „Łączy na przestrzeni wieków historii, która była trudna i bolesna. (…) Wśród wszystkich dziejowych doświadczeń, pozostaje przez siedem stuleci orędowniczką wzajemnego zrozumienia i pojednania.” – mówił św. Jan Paweł II.
Święta Jadwiga Śląska była córką Bertolda IV. Wychowanie chrześcijańskie i formację intelektualną otrzymała w klasztorze benedyktynek w Kitzingen koło Wurzburga, gdzie zwracano uwagę na poznawanie Pisma Świętego, dzieł Ojców Kościoła i życiorysów świętych. Wtedy to zetknęła się bezpośrednio z pobożnością benedyktyńską – modlitwą, medytacją, codziennym czytaniem przy stole, a przede wszystkim z uroczystą liturgią odprawianą w konwencie. Poznała też język łaciński.
Sama Jadwiga najchętniej pozostałaby w klasztorze oddając się życiu zakonnemu, jednak około 1190 roku została wysłana do Wrocławia, gdzie poślubiła księcia Henryka I Brodatego, z którym miała siedmioro dzieci. Jako księżna Śląska wywierała znaczny wpływ na politykę męża, który wspierał się wielokrotnie na jej koneksjach rodzinnych. Pochodziła bowiem z rodziny znanej w Niemczech i liczącej się w Europie – jej dwie siostry zostały królowymi.
Surowe życie pokutne, praktyki ascetyczne i działalność dobroczynna, uczyniły ją postacią popularną wśród poddanych. Własne dobra przeznaczyła na zorganizowanie wędrownego szpitala dworskiego dla ubogich, na szpital dla trędowatych w Środzie Śląskiej, a także na urządzenie hospicjum dworskiego. W swoich posiadłościach obniżała daniny chłopskie i gromadziła zapasy żywności wykorzystywane w czasach głodu i powodzi.
Trudne wydarzenia z jej życia – kolejne zgony dzieci, banicja braci, skrytobójcza śmierć siostry Gertrudy, królowej Węgier – wpłynęły na pogłębienie jej życia religijnego i decyzję poświęcenia się dziełom miłosierdzia. Po około 20 latach małżeństwa złożyła wraz z mężem śluby czystości, a po owdowieniu zamieszkała w klasztorze cysterek w Trzebnicy.
Pod wpływem duchowości franciszkańskiej mnożyła praktyki pokutne, opiekowała się chorymi, dbała o los więźniów i ubogich. Żywiła szczególną cześć dla Matki Bożej. Wyczerpana surową ascezą i pracą zmarła w opinii świętości w 1243 roku w Trzebnicy i została pochowana w tamtejszym kościele. Została kanonizowana w 1267 roku przez papieża Klemensa IV, a sanktuarium w Trzebnicy stało się głównym ośrodkiem jej kultu. Od XIII wieku jest patronką Polski.
Święty Jerzy
Jerzy pochodził z Liddy w Azji Mniejszej. Zachowały się o nim nikłe dane biograficzne, jednak są bardzo liczne i wczesne dowody kultu świętego. Jego ojcem miał być Pers – Geroncjusz. Syn miał być uproszony przez rodziców w późnej ich starości długą modlitwą. Jerzy jako ochotnik wstąpił do legionów rzymskich. Doszedł do rangi trybuna. Podczas prześladowań za czasów Dioklecjana jako chrześcijanin odmówił złożenia ofiary bóstwom rzymskim. Rozdał wcześniej całą swą majętność ubogim. Poddano go okrutnym i długim męczarniom – według niektórych tekstów trwały one aż 7 lat. Przybijano go do krzyża, torturowano na katowskim kole. Umęczono go w Diospolis na terenie Palestyny.
Okrucieństwo zastosowane wobec św. Jerzego musiało być wyjątkowe, skoro wśród tak ogromnej liczby męczenników, którzy wówczas zginęli za wiarę, jemu nadano tytuł Wielkiego Męczennika. Kult jego na wschodzie był tak popularny, że zajmował pierwsze miejsce po Najświętszej Pannie Maryi i św. Michale. W samym Egipcie i na Cyprze wzniesiono ku jego czci 60 kościołów, a nie było ani jednej świątyni bez jego wizerunku. W Jerozolimie już w wieku IV istniał kościół, a od Wieku VI również klasztor ku jego czci. Podobny kościół i klasztor powstały w tym samym wieku w Jerychu. Bardzo żywy jest jego kult w Etiopii, na Kaukazie (Gruzja). Do jego kultu i legendy przyczyniły się wyprawy krzyżowe. Za swego patrona uznają go: Anglia, Holandia, Niemcy, Szwecja, Litwa i Bośnia; archidiecezja białostocka i wileńska oraz pińska; miasta Ferrara i Neapol. Pod wezwaniem św. Jerzego powstało wiele bractw rycerskich oraz zgromadzeń zakonnych. Stał się patronem rycerzy, żołnierzy, rolników, skautów i harcerzy. Jest orędownikiem podczas epidemii oraz w chorobach skóry i trądu.
W ikonografii święty ukazywany jest w krótkiej tunice jako rycerz na koniu zabijający smoka. Jego atrybutami są: anioł z wieńcem laurowym lub z koroną, baranek, biała chorągiew lub lanca z czerwonym krzyżem, koń, palma męczeństwa i koło, miecz, smok u stóp, smok zabity.
